ΠΕΡΙΔΙΑΒΑΙΝΟΝΤΑΣ ΤΑ ΓΙΑΝΝΕΝΑ

ΠΕΡΙΔΙΑΒΑΙΝΟΝΤΑΣ ΤΑ ΓΙΑΝΝΕΝΑ

ΤΗ ΦΤΩΧΟΤΕΡΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ

ΒΗΧΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

Ήπειρος, γκρίζα ζώνη της ανεργίας και της εγκατάλειψης... Η φτωχότερη περιοχή της Ελλάδας, ο φτωχότερος νομός της Ευρώπης.

Η Ήπειρος πεινάει! Οι ποσοστώσεις στο γάλα και στο κρέας μέγγενη που πνίγει το Νομό Ιωαννίνων. Κατά 1.000 μειώθηκαν τα αγροκτηνοτροφικά νοικοκυριά μέσα σε μια τετραετία στην περιοχή. Το εργοστάσιο της "Δωδώνης", οι κυβερνώντες σχεδιάζουν να το ρίξουν στο βάραθρο του χρηματιστηρίου και η ανησυχία των κτηνοτρόφων είναι μεγάλη. Τα φίδια της ιδιωτικοποίησης ζώνουν τους συνεταιρισμούς. Τα χωριά ζουν ακόμα ένα νέο κύμα αστυφιλίας και μετανάστευσης ενώ τα αγροτόπαιδα "ρίχνουν μαύρη πέτρα πίσω τους". Αλλά και στην πόλη δεν υπάρχει διέξοδος. Η ανεργία στην Ήπειρο το 1997 ήταν 10,5% και το 1998 ανέβηκε στο 15%. Η ανεργία στους νέους των Ιωαννίνων από το 43% έχει φτάσει σήμερα στο 55%, ενώ άλμα έχει σημειώσει η ανεργία των γυναικών. Εκτιμάται ότι με την υποαπασχόληση, η ανεργία ξεπερνά το 30%!!! Τι κι αν μας πιπιλάνε το μυαλό οι τηλεοράσεις και οι εφημερίδες για τα μεγάλα έργα, την Εγνατία, τη ζεύξη Ρίου - Αντίρριου. Τι κι αν κάθε τόσο η κυβέρνηση ανακοινώνει και από ένα νέο πρόγραμμα επιμόρφωσης και εξειδίκευσης. Τα στοιχεία που δίνει η Επιτροπή Ανέργων στα Γιάννενα φανερώνουν ότι τα τελευταία χρόνια στην περιοχή δεν δημιουργήθηκε ούτε μία νέα θέση εργασίας!

Βρεθήκαμε για λίγο στο χωριό Ελεούσα του καποδιστριακού Δήμου Πασσαρώνας και μιλήσαμε με κατοίκους και με μέλη της Συντονιστικής Γραμματείας Σωματείων και Συνδικαλιστών Νομού Ιωαννίνων. Οτι είδαμε ακούσαμε και καταγράψαμε είναι συγκλονιστικά. Ο κόσμος υποφέρει από τη φτώχεια και τη δυστυχία.

Στα Γιάννενα μεταξύ 1995 - 1998, από τα 7.000 κτηνοτροφικά νοικοκυριά έμειναν 6.000. Έχουμε περιορισμό της παραγωγής γάλακτος και κρέατος. Δεν αφήνουν τον κόσμο να έχει παραπάνω ζώα από αυτά που είχε το 1991. δεν αφήνουν την περιοχή να παράγει αγελαδινό γάλα, όσο μπορεί. Την ίδια ώρα, η γαλακτοβιομηχανία ΔΩΔΩΝΗ, τον περασμένο χρόνο, είχε έλλειψη γάλακτος κατά 30%, με αποτέλεσμα να μην παράγει τα προϊόντα που θα μπορούσε. Έτσι, είχαμε και μειωμένο εισόδημα για τους κτηνοτρόφους και απασχολήθηκαν λιγότερα εργατικά χέρια και μειώθηκε το συνάλλαγμα από τις λιγότερες εξαγωγές μας, μας λέει σύμβουλος του δήμου Πασσαρώνας και συμπληρώνει: "Οι εισαγωγές σε κρέας και πουλερικά θίγουν την οικονομία του νομού. Οι χοιροτρόφοι έχουν τσακιστεί. Η πτηνοτροφία πέρασε και περνάει δύσκολες ώρες".

Στο Πουρνάρι υπάρχει το υδροηλεκτρικό έργο και είχε σχεδιαστεί και άλλο ένα έργο στο Μετσοβίτικο. Εκεί, θα δούλευαν 200 εργαζόμενοι. Το έργο όμως καρκινοβατεί. Φαίνεται ότι οι αρμόδιοι θέλουν πρώτα να πουλήσουν τη ΔΕΗ... Ο δασικός πλούτος, πέρα από την περιβαλλοντική αξία, είναι μια σημαντική πηγή απασχόλησης. Ένα έργο ξυλείας υπήρχε στα Γιάννενα, η "βιομηχανία Αξιοποίησης Δασικού Πλούτου Ηπείρου" και το έκλεισαν, για να εξυπηρετηθούν τα συμφέροντα των εισαγωγέων. Αποτέλεσμα το 60 - 70% των κατοίκων να μαζευτούν στα Γιάννενα. Έτσι λοιπόν: "Τα προβλήματα στην ύδρευση και την αποχέτευση έγιναν τεράστια. Παρουσιάστηκε μόλυνση του υδροφόρου ορίζοντα. Οι βιομηχανίες ρυπαίνουν. Η επέκταση του βιολογικού καθαρισμού, αν και είναι αναγκαία, γίνεται χωρίς μελέτες. Μεγάλοι οικισμοί δεν έχουν συνδεθεί με το αποχετευτικό σύστημα. Προβλήματα υπάρχουν και στο κυκλοφοριακό...", μας λέει ο Τάσος Καρδίτσης.

Στη βιομηχανική αυτή περιοχή υπάρχει, όπως αναφέραμε ήδη, η ΔΩΔΩΝΗ, η ΣΠΡΙΝΤΕΡ, ο πτηνοτροφικός συνεταιρισμός, ο ΝΗΤΣΑΚΟΣ, η συνεταιριστική βιομηχανία επεξεργασίας κρέατος Ηπείρου, η λατομική περιοχή και το αεροδρόμιο. Η περιοχή την περασμένη δεκαετία ήταν, κατά κύριο λόγο, γεωργοκτηνοτροφική. Οι αγροτικές δραστηριότητες ξεπερνούσαν το 50% των δραστηριοτήτων στον Δήμο Πασσαρώνας. Σήμερα η αγροτική οικονομία καλύπτει το 20% της δραστηριότητας. Η κτηνοτροφία έχει μειωθεί στο μισό. Από τα 25.000 πρόβατα που υπήρχαν στην περιοχή, αυτή τη στιγμή υπάρχουν 11.000. Η αγροτική υποδομή είναι της εποχής του ΄60 με αποτέλεσμα το κόστος παραγωγής των προϊόντων να οδηγήσει στην απομάκρυνση πολλών αγροτών από τις καλλιέργειες. Ήταν δυναμικές καλλιέργειες πατάτας, αμπελιών, μηδικής, καλαμποκιού με αποτέλεσμα η πεδιάδα σήμερα να αντιμετωπίζει πρόβλημα ερήμωσης. Αυτοί όλοι οι αγρότες δεν απορροφήθηκαν από το εργατικό δυναμικό της περιοχής και έμειναν άνεργοι.

"Μιλάνε για μεγάλα έργα μα ποιόν λοιπόν κοροϊδεύουν", μας λέει ο Γιώργος Παπαϊωάννου. "Ο δρόμος Ρίο - Αντίρριο - Κακαβιά γίνεται... στα λόγια. Το ίδιο και η ζεύξη Ρίου - Αντιρρίου. Δεν προβλέπεται η κατασκευή σιδηροδρομικής γραμμής και δίκτυο φυσικού αερίου. Η λειτουργία του αεροδρομίου της πόλης εξαρτάται από τις καιρικές συνθήκες, αφού δεν διαθέτει την κατάλληλη υποδομή. Πώς μπορεί λοιπόν να πάει μπροστά η Ήπειρος;".

Σύμφωνα με τη Συντονιστική Γραμματεία Σωματείων και Συνδικαλιστών Νομού Ιωαννίνων, η αντιαγροτική πολιτική της κυβέρνησης στο πλαίσιο της ΚΑΠ οδηγεί στον αφανισμό χιλιάδες μικροπαραγωγούς προς όφελος των μεγαλοαγροτών και των πολυεθνικών των τροφίμων. Τα τέσσερα τελευταία χρόνια το 14% των κτηνοτροφικών νοικοκυριών στα Γιάννενα (περίπου 1.000 κτηνοτρόφοι) βγήκαν εκτός παραγωγής, φουσκώνοντας τη στρατιά των ανέργων. Ο ανελέητος ανταγωνισμός από τις μεγάλες επιχειρήσεις, μαζί με τη μείωση του τζίρου και την επιδείνωση των όρων λειτουργίας των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, οδηγούν στο κλείσιμο και την ανεργία εκατοντάδες επαγγελματοβιοτέχνες. Χιλιάδες θέσεις εργασίας έχουν καταστραφεί τα τελευταία χρόνια στον ιματισμό, στην εξόρυξη και βιομηχανία μαρμάρου, στη μεταλλουργία.

"Η κυβέρνηση αλλά και η ΝΔ υποσχέθηκαν προεκλογικά χρήματα από τα ευρωπαϊκά πακέτα. Σαν δεν ντρέπονται. Με αυτή την πολιτική που εφαρμόζει η κυβέρνηση και αυτή που διεκδικούσε να εφαρμόσει η ΝΔ, δεν πρόκειται να δούμε προκοπή εμείς οι Ηπειρώτες. Με τα "ζήτω" στην "παγκοσμιοποίηση", στην ελεύθερη αγορά και στο λεγόμενο ανταγωνισμό, μια μικρή περιοχή και απομονωμένη δεν μπορεί να περιμένει τίποτα. Αν για την υπόλοιπη Ελλάδα δεν υπάρχει μια φορά μέλλον, η Ήπειρος δεν έχει μέλλον 100 φορές μ΄ αυτήν την πολιτική. Τη δεκαπενταετία που πέρασε είχαμε τα Μεσογειακά Ολοκληρωμένα Προγράμματα, το πρώτο Πακέτο, το δεύτερο. Τώρα έχουμε το τρίτο και τα ειδικά προγράμματα για τη μεθόριο. Αν κάποιος έπαιρνε στα σοβαρά αυτούς τους αρλεκίνους και τις υποσχέσεις για πολλά δισεκατομμύρια ΕΥΡΩ, τώρα θα έπρεπε να τρώμε σε χρυσά κουτάλια", μας λέει ο Τάσος Καρδίτσης. "Ο εκσυγχρονισμός" πέρασε από την Ήπειρο, αλλά άφησε πίσω του το μαρασμό και την απόγνωση".

Τελειώνοντας το μικρό οδοιπορικό στο Νομό Ιωαννίνων να αναφέρουμε ότι παρά τις κατά καιρούς υποσχέσεις της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ για δεκάδες μεγάλα έργα στην περιοχή, προκειμένου να ξεφύγει από την απομόνωση, κανένα τέτοιο έργο δεν έχει αρχίσει να πραγματοποιείται. Η Ιόνιος οδός εδώ και πέντε χρόνια... σχεδιάζεται. Η γέφυρα Ρίου - Αντίρριου, η παρακαμπτήρια της πόλης των Ιωαννίνων... Οι άνεργοι στοιβάζονται κάθε μέρα στον ΟΑΕΔ. Έξω από τους δήμους συγκεντρώνονται κάθε μέρα άνεργοι που έρχονται για να απασχοληθούν λίγους μήνες με βάση τα Τοπικά Σύμφωνα Απασχόλησης. Η ανεργία κάνει θραύση και πουθενά φως. που θα πάει αυτή η κατάσταση;

Δημοσιεύθηκε στη ΝΕΑ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ στις 16 Δεκέμβρη 2000